Uit de halfjaarcijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot) bleek dat de gemiddelde prijs van een appartement in België met zowat 5,9 procent steeg ten opzichte van 2019 tijdens de eerste jaarhelft van 2020. Dit tot net boven de 242.000 euro. Geen enkel gewest ontsnapt aan deze evolutie. Ook de huizenprijzen zitten mee in de lift, hoewel de stijging daar iets minder uitgesproken is en net onder de 2 procent blijft.

De coronamaatregelen en lockdown hadden dus geen negatieve impact op de prijzen van het residentiële vastgoed. Toch valt er een belangrijke impact te noteren als we een aantal andere parameters beschouwen. Het aantal vastgoedtransacties ligt momenteel ongeveer 11 procent lager dan in de eerste jaarhelft van 2019. Het aantal kredietovereenkomsten stond in de eerste twee kwartalen van 2020 stevig onder druk.

Ten opzichte van het tweede trimester van vorig jaar daalde dit laatste cijfer met meer dan 23 procent. Al was dit een verbetering ten opzichte van het eerste kwartaal van 2020, waarin de markt midscheeps werd getroffen. Waar eind 2019 en begin 2020 de slechte prestatie van deze markt nog kon worden toegeschreven aan het wegvallen van de woonbonus in 2019, is het sinds maart klaar en duidelijk dat de coronacrisis hieraan heeft bijgedragen.

Het terugvallende aantal transacties had de prijzen kunnen drukken, maar niets bleek minder waar. De verklaring hiervoor ligt grotendeels in de activiteiten van vastgoedbeleggers. Die zijn ‘de baksteen’ nog meer gaan beschouwen als een veilig alternatief voor niet-renderende spaarproducten, beursvolatiliteit en andere meer risicovolle bronnen van rendement. Dat deze beleggers ook een voorliefde tonen voor nieuwbouw, om het risico op grote kosten op korte termijn te minimaliseren, maakt het plaatje compleet en draagt bij aan de snelheid van de prijsstijging.

In plaats van spaartegoeden bijna zonder rendement te parkeren op een ‘veilig’ spaarboekje - en er onder invloed van de inflatie in reële termen geld aan te verliezen - , kiezen steeds meer spaarders voor een belegging in residentieel vastgoed als bron van rendement. In een context van lage rente voor de lange termijn is dit een evolutie die eerder aan haar begin staat dan aan haar eind. Dat de huidige trend zich verderzet, lijkt op dit moment dus het meest realistische scenario. De Belgische spaartegoeden liepen tijdens de coronamaanden fors op en bedragen momenteel meer dan 285 miljard euro. Zonder vastgoedinvesteringen was dit wellicht nog hoger opgelopen.

De echte economische impact van de coronacrisis verwachten we pas in het najaar. Maar ook als de impact ervan de vraag naar gezinswoningen zou vertragen (bijvoorbeeld vanwege toegenomen onzekerheid of werkloosheid), dan nog is het weinig waarschijnlijk dat de spaarder/belegger zijn zoektocht naar rendement zal staken. Zeker als die in tijden van moeizamere kredietverlening de bank voor het verwezenlijken van zijn project niet nodig heeft.